Bàng quang là gì? Cấu tạo, vị trí và các bệnh lý thường gặp

Ngày 22/05/2023

Bàng quang là gì, bàng quang nằm ở đâu hay chức năng của bàng quang là vấn đề mà không phải ai cũng biết. Bàng quang là một phần trong hệ tiết niệu, nằm tại vùng bụng dưới và cũng là cơ quan rất dễ bị viêm nhiễm. Dưới đây là những thông tin cụ thể về bàng quang, chức năng của bàng quang cũng như các bệnh lý bàng quang thường gặp nhất mà bạn đọc cần biết để có hướng phòng ngừa bệnh tốt nhất.

Danh mục

Bàng quang là gì?

Giải thích về vấn đề bàng quang là gì, các bác sĩ cho biết: Bàng quang là cơ quan nằm dưới phúc mạc và sau khớp mu. Trong trạng thái rỗng, vị trí của bàng quang nằm hoàn toàn về phần trước vùng chậu và phía sau là cơ quan sinh dục và trực tràng. Ở trạng thái chứa đầy nước tiểu, bàng quang căng lên trông giống như quả cầu, nằm vượt lên trên khớp mu và nằm ở trong ổ bụng.

Về cấu tạo, bàng quang bao gồm 4 lớp và được sắp xếp theo chiều từ trong ra ngoài, cụ thể:

Lớp niêm mạc
Lớp hạ niêm mạc: Phần này khá lỏng lẻo, khi mà lớp cơ và lớp này có thể trượt lên nhau.
Lớp cơ: Bao gồm cơ vòng trong, cơ dọc ở ngoài, lớp cơ chéo giữa.
Lớp thanh mạc.

Trong lòng bàng quang sẽ được một lớp niêm mạc che phủ. Bản thân bàng quang nối liền niệu quả và bể thân, đồng thời cổ bàng quang kết hợp với 2 lỗ niệu quản tạo thành hình tam giác. Phía dưới bàng quang được mở thông ra ngoài nhờ niệu quản.

Bàng quang của người trưởng thành có thể chứa khoảng 300-500ml nước tiểu. Ở những người đang mắc bệnh, dung tích bàng quang có thể lên tới đơn vị lít hoặc bị giảm chỉ còn vài chục ml.

Chức năng của bàng quang là gì?

Chức năng bàng quang là gì? Các bác sĩ cho biết, bàng quang là bộ phận chứa nước tiểu được thận tiết ra trước khi được đào thải ra ngoài cơ thể thông qua niệu đạo. Do vậy, bàng quang sẽ bao gồm các chức năng dưới đây:

Trữ nước tiểu do thận tiết ra và là con đường vận chuyển trước khi nước tiểu được niệu đạo đào thải ra ngoài cơ thể.
Dự trữ nước tiểu. Khi 3 lớp cơ bàng quang hoạt động, nước tiểu được đẩy ra ngoài theo từng đợt, cụ thể:

– Lớp cơ trơn được tủy chi phối thần kinh phó giao cảm, là nhóm cơ tống nước tiểu.

– Cơ vòng trong bàng quang và lỗ niệu đạo trong được sự chi phối thần kinh giao cảm, đảm nhiệm chức năng kiểm soát quá trình tiểu tiện. Ở nam giới, cơ vòng trong bàng quang còn có chức năng ngăn chặn tinh dịch để không bị xuất tinh ngược.

– Cơ vân vòng ngoài giúp điều khiển quá trình tiểu tiện theo ý muốn con người.

Ngoài ra, chức năng bàng bàng quang còn được hệ phó giao cảm tủy, sợi giao cảm tủy ngực, một phần thân não, tủy sống kiểm soát. Khi bàng quang chứa đầy nước tiểu, các dây thần kinh sẽ gủi tín hiệu về não nhờ dây liên lạc tủy sống. Não khi nhận tín hiệu sẽ gửi phản hồi về bàng quang, kích thích cơ bàng quang co lại; trong khi đó cơ thắt và gan gần đầu niệu đạo dần thả lỏng và mở ra để đào thải nước tiểu ra ngoài.

Các bệnh ở bàng quang thường gặp nhất

Như đã chia sẻ, bảng quang là cơ quan chứa nước tiểu trước khi được niệu đạo đào thải ra ngoài. Do đó, bàng quang rất dễ bị vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm, tổn thương. Vậy các bệnh lý thường gặp ở bàng quang là gì và nhận biết như thế nào?

Viêm bàng quang kích thích

Là bệnh lý mà cơ bàng quang co bóp bất thường dẫn đến các triệu chứng tiểu gấp, tiểu nhiều lần, tiểu són….Bệnh lý này thường hay gặp phải ở phụ nữ trung niên mà nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do thói quen vệ sinh không sạch sẽ, không đúng cách.

Bàng quang tăng hoạt

Khi bàng quang co bóp bất thường không đúng thời điểm, co thắt quá mức làm rối loạn khả năng phối hợp với cơ thắt niệu đạo dẫn đến tình trạng buồn tiểu nhiều, tiểu đột ngột, không tiểu ngay có thể bị són tiểu. Nguyên nhân gây bệnh lý này thường do người bệnh bị rối loạn tinh thần, uống rượu bia, cà phê quá mức…

Viêm bàng quang

Viêm bàng quang là gì? Đây là bệnh lý ở bàng quang thường gặp nhất, có thể gặp ở mọi lứa tuổi trẻ nhỏ hay người lớn. Viêm bàng quang có thể do vi khuẩn gây ra hoặc do biến chứng của một số bệnh lý sỏi thận, tiểu đường hay phì đại tuyến tiền liệt.

Ung thư bàng quang

Khi các tế bào bàng quang phát triển bất thường và không thể kiểm soát dẫn tới hình thành khối u ở bàng quang. Cho đến hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra được chính xác nguyên nhân dẫn đến ung thư bàng quang, chỉ xác định được rằng nhiễm ký sinh trùng, hút thuốc lá hay uống rượu bia hay tiếp xúc với hóa chất độc hại lâu ngày là yếu tố nguy cơ gây bệnh.

Sỏi bàng quang

Sỏi bàng quang là hậu quả của quá trình trình tích tụ tinh thể rắn và khoáng chất do nước tiểu bị tích tụ trong bàng quang quá lâu. Hoặc nguyên nhân cũng có thể do sỏi thận, sỏi niệu quản rơi xuống và bị mắc kẹt ở bàng quang.

Sỏi bàng quang khi gặp áp lực của nước tiểu sẽ bị va đập vào thành bàng quang dẫn đến những cơn đau quặn ở bụng dưới. Người bệnh đi tiểu nhiều lần trong ngày nhưng tiểu được rất ít, bị tiểu buốt và tiểu ra máu, nước tiểu sẫm hơn, có màu đỏ hoặc hồng kèm theo mùi hôi.

Dấu hiệu nhận biết các bệnh ở bàng quang là gì?

Để bảo vệ sức khỏe, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh ở bàng quang, việc nhận biết được dấu hiệu khi bàng quang đang bị tổn thương là vô cùng quan trọng. Từ đó có hướng đi thăm khám sớm, điều trị bệnh nhanh chóng và hiệu quả nhất.

Thường xuyên buồn tiểu, tần suất đi tiểu nhiều quá 8 lần/ ngày.
Đi tiểu buốt, tiểu rắt, cảm giác bỏng rát khi đi tiểu.
Trong nước tiểu có máu hoặc mủ, mùi khai nồng.
Đau lưng dưới, sốt nhẹ.
Ở trẻ nhỏ mắc bệnh có thể bị tè dầm bất kỳ lúc nào ban ngày.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh ở bàng quang là gì?

Để xác định được chính xác các bệnh lý ở bàng quang, khi thăm khám bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện một số hạng mục dưới đây:

Siêu âm bàng quang

Phương pháp được chỉ định khi bệnh nhân gặp vấn đề rối loạn tiểu tiện. Siêu âm bàng quang cho phép xác định được các khối u, dị tật bẩm sinh hay đánh giá được mức độ xâm lấn thành bàng quang, tình trạng ứ nước đường tiết niệu. Nhờ đó mà bác sĩ có thể chẩn đoán được tình trạng mà bệnh nhân đang gặp phải.

Ngoài ra, siêu âm bàng quang còn có thể phát hiện một số bệnh lý khác như viêm tuyến tiền liệt, viêm niệu đạo.

Nội soi bàng quang

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhờ máy nội soi chuyên dụng để quan sát trực tiếp tình trạng bàng quang. Thông qua màn hình máy tính, các bác sĩ có thể phát hiện những bất thường trong bàng quang để có chỉ định điều trị sớm nhất ngay khi đang thực hiện thủ thuật nội soi này.

Tổng phân tích nước tiểu

Việc xét nghiệm nước tiểu giúp bác sĩ đánh giá được mức độ viêm nhiễm thông qua tỷ lệ vi khuẩn, máu hay mủ trong nước tiểu. Từ đó đưa ra chẩn đoán cụ thể về bệnh và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.

Nếu phát hiện bạch cầu, các tế bào bạch cầu đa nhân hóa, hồng cần vi niệu thể thì chẩn đoán bệnh nhân đang mắc bệnh ở giai đoạn nặng cần chữa trị ngay.

Biện pháp phòng ngừa các bệnh ở bàng quang là gì?

Các bác sĩ khuyến cáo, để phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến bàng quang, nhất là bệnh ung thư bàng quang mọi người cần hết sức lưu ý:

Uống đủ nước mỗi ngày: Lượng nước được khuyến cáo bổ sung cho cơ thể mỗi ngày là 2-2,5l nước. Không nên uống quá ít hoặc quá nhiều vì sẽ ảnh hưởng đến hoạt động bàng quang.
Vệ sinh vùng sinh dục sạch sẽ, ngăn ngừa viêm nhiễm.
Không được nhịn tiểu vì không chỉ làm cơ bàng quang suy yếu mà còn ảnh hưởng đến chức năng bàng quang và chức năng thận.
Kiểm soát cân nặng: Mọi người nên chủ động kiểm soát cân nặng của mình vì bàng quang là cơ quan có thể chịu áp lực từ trọng lượng cơ thể. Nếu cơ thể quá nặng nề sẽ làm tăng áp lực đến bàng quang, gián tiếp gây nên các bệnh lý ở bàng quang.
Không hút thuốc lá, hạn chế ăn đồ cay nóng, thức ăn chứa nhiều axit hay socola…

Trên đây bác sĩ đã chia sẻ chi tiết thông tin bàng quang là gì và các bệnh lý ở bàng quang thường gặp nhất để bạn đọc có thêm kiến thức, từ đó có thể nhận biết bệnh và chữa trị sớm nhất. Để được tư vấn cụ thể hơn, vui lòng liên hệ về Phòng khám qua số hotline 0243.9656.999 để được giải đáp.

Lưu ý: Nếu chưa có điều kiện thăm khám người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ qua tổng đài 24/7. Các trường hợp đã có chỉ định phẫu thuật và có nhu cầu phẫu thuật với bác sĩ giỏi, chúng tôi sẽ tư vấn và hỗ trợ để người bệnh được điều trị theo đúng mong muốn. Đội ngũ bác sĩ đến từ nhiều bệnh viện công uy tín, có trình độ chuyên môn cao và giàu kinh nghiệm.

Liên hệ tổng đài 0243.9656.999 để biết thêm thông tin chi tiết.

Thẻ: viêm bàng quang

Bác sĩ CK II khoa Ngoại tiêu hóa

Tiến sĩ. Bác sĩ Trịnh Tùng có hơn 30 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Ngoại tiêu hóa, trong đó có 7 năm giữ chức vụ Trưởng khoa Phẫu thuật tiêu hóa - bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội và 8 năm đương nhiệm chức vụ PGĐ phụ trách chuyên môn bệnh viện Y học Cổ truyền Trung ương.

Bài viết nhiều người quan tâm